“Probeer zo snel mogelijk veenvrije substraten”, raadt Hendrik Out andere kwekers aan. “Ik ben ervan overtuigd dat substraat met minder of helemaal geen veen de toekomst is.”
Pioniers sinds de start
Hendrik is enthousiast na de proef met de veenvrije substraten van Jiffy voor de Hebe’s Addenda op zijn familiebedrijf Boomkwekerij Out in Zuid-Holland. Als kweker van Addenda worden op zijn kwekerij jaarlijks bijna een miljoen Hebe's, Buddleia's en andere struiken geteeld. Met de derde generatie aan het roer en als een van de eerste bedrijven die niet-chemische meststoffen en beschermingsmiddelen inzette, is het bedrijf een trotse pionier in de branche.
Nadat Hendrik las over de uitfasering van veen in Engeland en Duitsland zag hij in dat veenvrije substraten een logische volgende stap zijn. Waar in de tuinbouw steeds vaker wordt overgestapt op hernieuwbare bronnen, leek de boomkwekerijsector deze uitdaging vooralsnog uit de weg te gaan. Hendrik is de uitzondering op de regel. In 2020 nam hij al contact op met Dennis Copla, accountmanager bij Jiffy, die sinds het prille begin aan zijn zijde staat, om de mogelijkheden hieromtrent te bespreken. Hij wilde weten of veenvrije substraten ook zouden werken voor boomkwekerijgewassen.
Veenvrij, ook buiten
“Het was goed om te ontdekken dat de veenvrije mengsels van Jiffy geschikt waren voor onze machines en dat hun innovatieteam voortdurend werkt aan het verbeteren van het waterbergend vermogen,” zegt Hendrik. “Maar ik had natuurlijk niet de uitdagende omstandigheden kunnen voorzien waar we in 2022 mee te maken kregen!”
De resultaten van de proef in zijn kas met 10.000 Hebe's in 2021 waren veelbelovend, maar iedereen wist dat de veenvrije producten buiten pas echt goed getest konden worden. Dus dit jaar startten Hendrik en Dennis met de proeven buiten. Het werd de meest hete en droge zomer ooit.
Voor de veldproef met de veenvrije producten gebruikte Hendrik vier verschillende Hebe-rassen. Hij besloot ze naast de planten in de gewone mengsels te plaatsen en ze precies hetzelfde te verzorgen. Omdat Hebe's veel water nodig hebben, werden de planten elke dag twee keer bewaterd zoals normaal, maar de velden van Boomkwekerij Out kunnen niet onder water worden gezet, omdat er ook nog andere kwekerijen zijn.
De resultaten van de proef in 2022
Hendrik hield de proefgewassen zorgvuldig in de gaten en nam tijdens de groeifase op meerdere momenten foto's van de planten en de wortels. Ook hier bleken de resultaten voor alle rassen uitstekend. “De planten die zonder veen waren opgekweekt scoorden allemaal goed op bladkleur, lengte van de gewascyclus, bloei en plantvolume”, bevestigt Hendrik. “Onze klanten merkten zelfs niet eens verschil.”
Tijdens de proeven merkten Hendrik en zijn teeladviseur op dat de struiken die zonder veen waren gekweekt van tijd tot tijd wat extra aandacht nodig hadden. Door een lager EC-gehalte in het substraat was de buffercapaciteit lager en door een hogere pH-waarde (variërend van 5,5 tot 6,5 en zelfs 7) werd de opname van sommige voedingsstoffen geremd.
Zij aan zij met Jiffy
“We hebben het veenvrije substraat en het drainwater regelmatig getest, om te voorkomen dat er problemen ontstonden”, zegt Hendrik. “Dennis hield nauwlettend alle data in de gaten en was continu betrokken. Hij bezocht de kwekerij tijdens de proeven zelfs vier of vijf keer op eigen initiatief.”
“Ik heb Jiffy altijd al als samenwerkingspartner gezien. Ik weet dat Dennis altijd voor me klaarstaat bij vragen, en problemen worden snel opgelost. We hebben het er al over gehad hoe we de volgende keer beter kunnen bufferen.”
Gelukkig kan de samenstelling van alle substraatmengsels van Jiffy, ook de veenvrije, helemaal worden afgestemd op veel verschillende gewassen. De volgende proef op Boomkwekerij Out staat gepland in 2023, maar zonder Hebe's. “We hebben al bewezen dat we voor de teelt van Hebe's geen veen nodig hebben”, zegt Hendrik trots. “Hierna zijn de Buddleia's aan de beurt.”
Veenvrij substraat: ontdek het zelf
“Tegen iedereen die twijfelt over hernieuwbare grondstoffen wil ik zeggen: probeer nu de producten met minder veen of zonder veen, want straks kun je misschien niet meer kiezen. Ontdek hoe je gewas op verschillende weersomstandigheden reageert, op de bodem, en op al het andere dat de kwekerij uniek maakt. Zie zelf het bewijs dat met veenvrij substraat geweldige resultaten kunnen worden bereikt.”